Süt İneklerinde Yüksek Süt Verimi mi Verim Ömrü mü?
Yüksek Süt Verimi? / Verim Ömrü?
ZOR TERCİH!
Tarih boyunca sığır yetiştiriciliği insanın sosyal ve ekonomik gelişmesinde etkin bir rol oynamıştır. Hayvancılık aynı zamanda gıdadan giyime, ilaçtan sanayiye kadar bir çok sektörde ülke ekonomisine ciddi katkılar sağlamaktadır. Sığırlar ilk evcilleştirildiği zamandan günümüze kadar artan üretim potansiyelleri ile ülke ekonomisine katkısı en hızlı artan hayvanlardır.
Özelikle son 20 yıldır çok hızlı bir şekilde artan süt verimleri ile süt ineklerinin ülke ekonomisindeki önemleri gün geçtikçe daha belirgin hale gelmektedir.
Ancak bu şekilde hızlı artan süt verim ortalamaları süt ineği yetiştiricilerini günümüzde YÜKSEK SÜT VERİMİ ile UZUN VERİM ÖMRÜ arasında gerçekten ZOR TERCİH yapmaya itmektedir.
Hayvan beslemede temel hedef süt ineklerinin verimlerinin artırılması yanında minimum maliyetlerle yemleme yapabilmektir. Süt verim artışını belirleyen faktörler ise hayvanın sahip olduğu genetik kapasite yanında aldığı besin maddeleridir.
Süt verimindeki yıllar içerisinde yaşanan bu hızlı artışa karşılık ineklerin sindirim organları hacminin sabit olması besin maddeleri alımını sınırlandıran en önemli faktördür.Ortalama vucut büyüklüğüne sahip bir inekteki rumen (işkembe) kapasitesi yaklaşık 200 litre, sindirim organlarının toplam kapasitesi ise yaklaşık 350 litredir. Genellikle sabit olan bu kapasite yem tüketimini de sınırlandırır.
O halde süt ineklerini beslerken temel hedefimiz bu sabit hacim içerisinde hayvanların artan besin madde ihtiyaçlarını karşılayabilmektir. Çünkü beslenme ve sağlık ayrılmaz bir bütündür. Yeterli besin maddeleri alamayan hayvanların Verim Ömürlerinin de kısa olması kaçınılmaz bir gerçektir.
Bir sağım dönemi boyunca 7.500 litre süt veren bir inek sütle birlikte yaklaşık
260 kg Yağ
240 kg Protein
335 kg Süt şekeri
ve 52 kg Mineral madde kaybeder.
Bütün bunların yanında inek hayatını sürdürmek, gebe kalarak yavrusunu beslemek zorundadır.Bunun tek yolu ise sabit sindirim organları hacmi içinde azami derecede besin maddeleri alımının gerçekleştirilebilmesidir.Ayrıca sığırlarda alınan yemlerin sindirilebilirliğinin yaklaşık %60-70 arasında olması besin maddeleri ihtiyaçlarının karşılanmasını daha da zorlaştırır.Normal yollardan çok zor olan bu işlemin yapılabilmesi için besleme destek ürünlerinin dışarıdan yemlere ilavesi şarttır. Ancak bu şekilde artan ihtiyacın yemlerle karşılanabilmesi çoğu zaman mümkün olabilmektedir.Aksi halde inekler ihtiyaçlarını vucut rezervlerinden karşılama yoluna gidecek bu durumda da VERİM ÖMRÜ KISALACAKTIR.
Güncel bir örnekle sorumuza dönelim:
Bir tarafta bir sağım döneminde 20 litre süt veren ve ekonomik ömrü 7 yıl olan normal süt verimli ama uzun ömürlü; diğer tarafta 30 litre süt veren ve ekonomik ömrü 3 yıl olan yüksek verimli ama kısa verim ömrüne sahip iki ineğimiz olsun. Her iki üreticinin de sütünü aynı fiyattan sattığını varsayalım. İneklerin verim ömürlerinin sonunda 20 litre süt veren ama uzun verim ömrüne sahip ineğin 30 litre süt veren inekten daha yüksek karlılığa sahip olduğunu görmek mümkün olacaktır.
O halde yüksek süt verimi her zaman karlılığında aynı oranda yüksek olacağı anlamını taşımamaktadır.
Süt ineği işletmelerinin karlılığının artırılması bakımından yapılması gereken, besleme yöntemini hayvanlarımızın ihtiyaçları doğrultusunda planlayarak bir takım kompleks besleme destek ürünlerinden faydalanıp sağlıklı, yüksek verimli aynı zamanda uzun ömürlü sürüler oluşturmak olmalıdır.
Sonuç olarak yüksek süt verimi yada verim ömrünün uzun olması arasındaki tercih ülkelerin ekonomik şartlarına ve damızlık varlıklarına göre hayvancılık politikasını oluşturanlar tarafından belirlenebilecek bir kavramdır.